Zasługi nauki języków obcych doceniane są na wielu płaszczyznach, zarówno na poziomie indywidualnym, jak i społecznym. Języki obce są kluczem do zdobycia doświadczenia kulturowego, rozwinięcia umiejętności komunikacyjnych, a nawet do pogłębienia empatii. Lecz, jak pokazują najnowsze badania naukowe, korzyści płynące z nauki języków są znacznie bardziej rozległe i dotykają aspektów, których być może nie jesteśmy świadomi. Jest to wpływ nauki języków na funkcjonowanie i rozwój mózgu.
Neurolingwistyczne podstawy uczenia się języka
Proces przyswajania języka obcego jest skomplikowanym, lecz fascynującym zjawiskiem, które angażuje wiele obszarów naszego mózgu. Badania nad tym, jak mózg przetwarza informacje językowe, dostarczają cennych informacji na temat korzyści płynących z nauki języka obcego. W szczególności, mózg osób dwujęzycznych lub wielojęzycznych różni się pod wieloma względami od mózgu osób jednojęzycznych.
Z badań wynika, że nauka języków obcych wpływa na rozwój mózgu w sposób konkretny i pozytywny. Szczególnie dotyczy to tak zwanych „cichych” obszarów mózgu, które są zazwyczaj najbardziej aktywne podczas nauki języka. Kształcenie tych obszarów jest pozytywne dla zdolności poznawczych, a nauka języka obcego może być skutecznym narzędziem do tego celu.
Plastyczność mózgu a języki obce
Plastyczność mózgu to zdolność naszych neuronów do formowania nowych połączeń i reorganizowania starych w odpowiedzi na nowe doświadczenia, naukę i zranienia. Dzięki temu mózg jest w stanie ciągle się zmieniać i dostosowywać, co pozwala nam na nabywanie nowych umiejętności, takich jak np. opanowanie języka obcego.
Doktor Ping Li z Pennsylvania State University, autor studium na temat plastyczności mózgu i nauki języków, twierdzi: „Kiedy uczysz się języka obcego, twój mózg przekształca się na bieżąco, reorganizując sieć neuronalną. W nim rośnie także gęstość szarej materii, która zawiera ciała komórek nerwowych i zwiększa pojemność pamięci”. To pokazuje, że nauka języków ma realny, mierzalny wpływ na nasz mózg.
Języki obce a zdolności poznawcze
Nieodłącznym aspektem nauki języka jest rozwijanie zdolności poznawczych. Wszystko, co wiąże się z procesem uczenia się języka obcego — od zapamiętywania nowych słów, po zrozumienie gramatyki — angażuje i rozwija naszą pamięć, umiejętność rozwiązywania problemów, kreatywność i umiejętność skupienia się.
Badania pokazują, że nauka języka obcego może wspomagać zdolności poznawcze nie tylko w kontekście językowym, ale także w szerszym zakresie. Ucząc się języka obcego, ćwiczymy elastyczność poznawczą znaną również jako „skoki umysłowe” – zdolność do zmiany perspektywy lub podejścia do problemu. Ta umiejętność jest niezwykle ważna we współczesnym świecie, gdzie zdolność do szybkiego dostosowania się do zmieniających się okoliczności jest kluczowa.
Języki obce a zdrowie mózgu: Odpowiedź na starzenie
Nauka języka obcego nie tylko rozwija nasz mózg, ale może także przyczynić się do jego zdrowia i odporności na niektóre procesy starzenia. Badania wykazują, że dwujęzyczność i nauka języków obcych mogą opóźnić pojawienie się objawów demencji i choroby Alzheimera. Może to wynikać z faktu, że nauka języków obcych może stymulować aktywność neuronów i zwiększyć rezerwę poznawczą — zdolność naszego mózgu do radzenia sobie ze spadkiem poznawczym.